اعتماد و تیم

اعتماد یکی از واژه های کلیدی در واژگان و فرهنگ شرقی است. این واژه از این دیدگاه مهم است که ما خیلی تعریف روشنی از اعتماد نداریم. هر لغزشی، هر انحرافی از هر معیاری، به بی اعتمادی منجر میشود. کمی فکر کنید، شما از اعتماد تعریف درستی دارید؟

بگذریم، قرار نیست من در مورد ادبیات و معنی کلمات بنویسم. در این نوشته میخواهم د رمورد نقش اعتماد بنویسم. اینکه اعتماد کجار کار سازمانهاست؟ چقدر باید به آن توجه شود و سعی میکنم چارچوب و تعریفی که قابل درک باشد هم از اعتماد ارائه کنم.

راستش انگیزه این نوشته از کاری است که برای یک تیم در دست انجام داریم. بنابراین نگاهم به داستان اعتماد، بیشتر از منظر تیم و کار تیمی است. اما دوست دارم ابتدا نگاهی به مفهوم اعتماد داشته باشم.

تا حالا شده که کاری را از کسی بخواهید، وقتی کار را توضیح دادید، تاکید کنید که “فلانی خیالم راحت باشه؟” و او بگوید یعنی به من اعتماد نداری؟ و شما ندانید که چه باید بگوئید….؟در واقع او از شما یک گواهی میخواهد که با او اعتماد دارید، شما هم نمیدانید که چه بگوئید…. چرا؟

به نظرم اینجا مشل از تعریف اعتماد است. در ذهن ما، معمولاً اعتماد یعنی خیانت نکردن، یعنی به قول امروزی ها، نپیچاندن، اما آیا این تمام اعتماد است؟

مدل زیر را نگاه کنید:

2 نکته در این مدل برایم جالب بود:

• ارزشهایی که ما داریم را این غربی ها بهتر از ما استفاده میکنند. به شعارهایی که در اطراف مدل نوشته شده دقت کنید. چند تا از اینها را در فرهنگ ملی یا دینی مان شنیده اید؟
• اعتماد جبنه های مختلف دارد.

این دومی خیلی مهم است. من ممکن است به درستی شما اعتماد داشته باشم، اما این برای اینکه کار خرید ماشین را به شما بسپارم کافی نیست، چون شما مفهوم برنده – برنده را نمیشناسید! این خیلی مهم است که در ذهنمان اعتماد را بشکنیم و به مخاطبمان هم بگوئیم.

این مدل میگوید که اعتماد من به شما میتواند جنبه شخصیتی یا جنبه قابلیتی داشته باشد. اینها را خوب باید درک کنیم. ممکن است شما به برادرت اعتماد نداشته باشی، چون آدم مثلاً تنبلی است و ترجیح بدهی به یک آدمی که کار را به نتیجه میرساند، یک وکالت محدود بدهی که کارت را جمع کند. اگر این تقسیم بندی را بدانی، میتوانی موضوع را برای اطرافیانت توضیح هم بدهی و آنها را هم توجیه کنی…

بسیاری از مشکلات ما ناشی از این است که ما به کسی اعتماد در زمینه ای داریم که اصلاً موضوع کار ما به این جنبه ربطی ندارد و بعد که کار خراب میشود، فکر میکنیم این فرد قابل اعتماد نبوده، اما نمیدانیم که کجای کار لنگ بوده است.

در تیم این مسئله خیلی مهم است. ما باید بتوانیم به اعتماد به هم تیمی هایمان فکر کنیم.

تلاش میکنم خیلی خلاصه بنویسم، این موضوع، موضوع یک کارگاه یک ساعته است که در مورد فرایند تیم سازی و نقش اعتماد در آن پرداخته شود.

حالا به مدل زیر دقت کنید:

واقعاً زیبا نیست؟

این مدل تمام مشکلاتی را که در تیمها دیده اید، تصویر میکند. و مهمتر از همه میگوید که برای شروع کار باید شالوده ای از اعتماد در بین اعضای تیم ایجاد شود. به زیبائی توضیح میدهد که بی اعتمادی است که سبب میشود نتوانیم به جای گریز از تقابل،با آن مواجه شویم و آن را حل کنیم. وقتی نتوانستیم از تقابل نهراسیم، نمیتوانیم تعهد مشترکی را بپذیریم، یعنی من نمیتوانم مسئولیت کاری را بپذیرم که شما، شمائی که بینمان اعتمادی نیست، و اختلاف نظرهایمان را نمیتوانیم با هم حل کنیم، هم در آن سهم دارید. در این شرایط است که تیمی که من و امثال من با آن شرایط در آن هستیم، نمیتواند تعهد کند که کاری به موقع انجام خواهد شد و از این تیم هیچ نتیجه ای بدست نخواهد آمد.

واقعاً زیباست.

حالا به ابعاد این کارها فکر کنید. خوب فکر کنید. آیا این کارها در حد یک کارگاه یک یا دو روزه است؟ آیا میتوانید اعتماد بین افراد را در زمان کوتاه ایجاد کنید؟ باور کنید که نمیشود. این عرض من نیست، این باوری است که همه به آن اذعان دارند. تیم سازی و القای کار تیمی، زمان میخواهد. اقلاً 6 ماه و به صورت بهینه 12 ماه و گاهی بسیار بیشتر کار و زمان و تمرین لازم است تا جرقه های کار تیمی زده شود.

تبدیل شدن گروهی از آدمها که فقط کنار هم قرارشان داده ایم، به تیمی که کارآئی خوب و تیمی داشته باشد، زمان بر است.

سفرها و گردهمائیها همه خوب هستند، اما اینها فقط “یخ هارا آب میکنند” باید ادامه داد، تا تیم، تیم شود.

جمله جالب دیگری که دیده ام این است که اعتماد مثل یک حساب است. برخی کارهای شما اعتماد را خرج میکند و کاهش میدهد، برخی دیگر اعتماد را بالا میبرد و افزایش میدهد.

به اعتماد فکر کنید. مدل اول را نگاه کنید. امیدوارم حالا بتوانید بگوئید که به چه کسی، در چه حوزه ای و برای چه کارهایی اعتماد دارید، یا ندارید.

سربلند باشید